در رابطه با حقوق و مزایا موارد زیادی قابل بحث و گفتگو است که یکی از این موارد مهم و قابل تأمل و توجه معافیتهای حقوق و مزایا است بخاطر اهمیت موضوع در قانون مالیات های مستقیم از ماده ۸۲ قانون مالیاتهای مستقیم تا ماده ۹۲ به بحث حقوق و مزایا و معافیتهای آن اشاره شده است.
در قانون مالیاتهای مستقیم برای معافیت های حقوق و مزایا ۲ ماده قانونی اختصاص داده شده است یکی در ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم و ماده ۹۱ قانون مالیاتهای مستقیم که ماده ۹۱ دارای ۱۴ ماده و تعدادی تبصره هست مهمترین معافیت قانونی که در رابطه با حقوق تدوین شده است و به کلیه حقوق بگیران اختصاص می یابد معافیت ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم است.
ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم اعلام میدارد که کل حقوق و مزایای شخص حقیقی که از یک یا چند منبع به موجب اشتغال در ایران تحصیل می نماید از معافیت تعیین شده در ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم بهرهمند میگردد. در قانون مالیاتهای مستقیم قبل از اصلاحات ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم به این شرح بود تا ۱۵۰ برابر حداقل حقوق طبق جدول نظام هماهنگ حقوق کارکنان بخش دولتی از پرداخت مالیات معاف هست ولی متن جدید ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم به شرح ذیل است:
میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق طبق ماده ۸۴ که از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص میشود. که هرساله در بودجه سنواتی مشخص و اعلام میگردد همچنین در بخشنامه حقوق که هرساله توسط شورای عالی کار تدوین و به تصویب هیئت وزیران می رسد در رابطه با معافیت ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم اشاره میشود و مبلغ معافیت اعلام میگردد.
به عنوان مثال مبلغ معافیت ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۴۰۲ مبلغ یک میلیارد و دویست میلیون ریال (۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال) مبلغ معافیت ماده ۸۴ در سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱.۴۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال میباشد که این مبلغ برای سال ۱۴۰۳ تعیین شده است و برای هر ماه از سال ۱۴۰۳ مبلغ معافیت ماده ۸۴ مبلغ ۱۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال میباشد که میبایست برای هر ماه از این معافیت استفاده کرد.
تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ اعلام میدارد سقف معافیت مالیاتی و نرخ مالیات بر مجموع درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیر دولتی که تحت عناوینی از قبیل حقوق و مزایا، مقرری یا مزد، حق شغل، حق شاغل، فوق العادهها، اضافه کار، حق الزحمه، حق مشاوره، حق حضور در جلسات، پاداش، حقالتدریس، حقالتحقیق، حق پژوهش، و کارانه اعم از مستمر یا غیر مستمر که به صورت نقدی یا غیر نقدی از یک یا چند منبع در بخش دولتی یا خصوصی تحصیل مینمایند چه از کارفرمای اصلی یا غیر اصلی موضوع تبصره (۱) ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم باشد پس از کسر معافیت ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم به شرح جدول ذیل قابل محاسبه میباشد.
جدول ذیل نرخ محاسبه مالیات حقوق طبق ماده ۸۵ قانون مالیاتهای مستقیم است و اعلام میدارد جمع حقوق و مزایا از یک یا چند منبع تا سقف ۱.۴۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال سالانه معاف و مازاد بر این مبلغ به نرخهای زیر قابل محاسبه است:
• مازاد بر ۱.۴۴۰.۰۰۰.۰۰۰ تا ۱.۹۸۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال به نرخ ۱۰%
• مازاد بر ۱.۹۸۰.۰۰۰.۰۰۰ تا ۳.۲۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال به نرخ ۱۵%
• مازاد بر ۳.۲۴۰.۰۰۰.۰۰۰ تا ۴.۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال به نرخ ۲۰%
• مازاد بر ۴.۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال تا … یه نرخ ۳۰%
قابل محاسبه است.